Limmud FSU illik konfransı aktiv, intensiv öyrənmə imkanı verən, bütün yaş və maraq dairələrindən olan insanlar üçün nəzərdə tutulmuş ilk və yeganə yəhudi təhsil, mədəni və əyləncə tədbiridir. 30 ildən artıqdır ki, bütün dünyada “Limmud” seminarları və konfransları keçirilir. Sentyabrın 11-də keçmiş ilk dəfə olaraq Bakıda belə bir konfrans keçirilib. Bir günlük tədbirə 300-dən çox insan toplaşıb. Dini və etnik tolerantlığın, dialoqun və qruplararası və irqi münasibətlərdə əməkdaşlığın təşviqi üzrə lider olan Nyu-Yorklu ravvin Mark Şnayer “Yəhudi öz gününə sağ olduğuna görə minnətdarlıqla başlayır” dedi.
O, açılış nitqi ilə müsəlman ölkələrinin İsrail və yəhudi dünyası ilə əlaqələrinin inkişafında Azərbaycanın müstəsna rolundan danışıb.
“Dünyada 57 müsəlman dövləti var. Azərbaycan və onun Prezidenti İsraillə münasibətlər və yerli yəhudi icmasına hörmət baxımından digər müsəlman ölkələri üçün nümunədir. Yəhudi və müsəlman icmalarında antisemitizm və islamafobiya ilə mübarizə aparan Şnayer qeyd edib ki, Azərbaycan müsəlman dünyasında icmalararası münasibətlərin, tolerantlığın və birgəyaşayışın görkəmli nümunəsidir.
“Mən 30 ildən artıqdır ki, Azərbaycana iş məqsədi ilə gəlirəm” deyən Limud FSU-nun prezidenti Aaron G. Frenkel, “və mən çoxdan bilirəm ki, bu, öz xalqını sevən unikal tolerant ölkədir. Bu, bizim burada ilk tədbirimizdir və əlbəttə ki, sonuncu deyil”.
Türkiyənin Aşkenazi icmasının ravvini Mendi Xitrik də Azərbaycanın unikallığından danışıb və “Müsəlman ölkələrində yəhudi icmalarının dirçəlişi” mövzusunda məruzə edib. “Müsəlman ölkələrində yəhudilərin həyatının normallaşması müsəlmanlarla İsrail arasında münasibətlərin bərpasına kömək edir” deyən o, keçmiş Sovet İttifaqının müsəlman ölkəsində Limud kimi hadisələrin digər müsəlmanlarda bu məsələyə yanaşmanın dəyişməsinə kömək etdiyini qeyd edib.
Qaldırılan məsələlər İsrailin Azərbaycandakı keçmiş səfiri Artur Lenkin ev sahibliyi etdiyi sessiyada da davam etdirilib. Hazırda o, İsrailin ORT məktəb şəbəkəsinin öyrənmə yanaşmasına əsaslanan STEAM təhsil modelinin tətbiqində ölkənin Təhsil Nazirliyinə kömək edir. “Sovet İttifaqının dağılmasından sonra Azərbaycanın müstəqilliyinin ilk illərində İsraillə çoxtərəfli əməkdaşlığın mahiyyəti adətən sakit saxlanılırdı. İndi vəziyyət dəyişib, azərbaycanlılarla israillilər arasında əlaqələr çox güclənib. Bu da Azərbaycan dövlətinin ORT modelinin sizin ölkədə tətbiq oluna biləcəyini başa düşməsinə səbəb olub. Bu da öz növbəsində Azərbaycanın İsraili təhsil sahəsində öyrənmə mərkəzi kimi təqdim etməsinə gətirib çıxaracaq”.
Limmud FSU bir günlük konfransda Azərbaycandan olan 300 yəhudiyə 15-dən çox sessiya (böyüklər üçün) təklif olunub. Burada antisemitizmin keçmiş və indiki vəziyyəti, bu problemin həlli yolları, yəhudi dilinin mənası, qlobal kimi məsələlər marketinq meylləri müzakirə olunub. Şam istehsalı və keramika üzrə seminarlar da keçirilib.
60 gənc Limud oyunçusu üçün ayrıca proqram hazırlanıb. Üç yaş qrupu üzrə 6-15 yaş arası iştirakçıları əhatə edib. İncəsənət və sənətkarlıq və yəhudi viktorinası ilə yanaşı, bu qrupların ən yaşlıları üçün fəaliyyətlərə tikkun olam anlayışının müzakirəsi və gənclərin hətta ənənəvi müdrikliyə zidd getsələr belə, öz fikirlərini ifadə etməyi necə öyrənə biləcəkləri daxildir.
Azərbaycanın yəhudi icmasının musiqiçiləri İsraildən gələn qonaqlarla birgə çıxış ediblər. Tamaşalar böyük coşqu ilə qarşılanıb. “Bakı indi Limmud ailəsinin bir hissəsidir”, – Limmud FSU-nun təsisçisi Chaim Chesler bildirib.
Könüllülər arasında 21 yaşlı Natavan Babayeva da var idi: “Mən yəhudi icmasının bir hissəsi olmağı sevirəm”, o etiraf etdi. “Bu, mənim köklərimlə əlaqə saxlamağım yoludur, çünki ailəmdə yəhudi ənənələrinə riayət olunmur. Uşaq vaxtı yəhudilərin yay düşərgəsində olmuşam və indi keçmiş Sovet İttifaqı ölkələrində Limud könüllüsü olmuşam”. 21 yaşlı İlyas Abuşzadə “Mən Limmudu yəhudi dostlarımdan öyrəndim” dedi və yəhudi icmasının bu hadisəsi onun üçün ilk idi. “Mən yəhudi mədəniyyəti və dini haqqında mümkün qədər çox öyrənmək istəyirəm və Limmudu bunun üçün əla fürsət kimi görürəm.”
16 il əvvəl keçirilən ilk Limmud konfransından indiyədək 13 könüllü komanda 80-dən çox tədbir təşkil edib və bu illər ərzində keçmiş Sovet İttifaqı ölkələrində keçirilən Limmud tədbirləri bütün dünyada təxminən 80 000 rusdilli yəhudiyə çatıb. Təşkilatın sədri Metyu Bronfman, prezident Aaron G. Frenkel, təsisçi Chaim Chesler və həmtəsisçi Sandra Kandır.
Limmudun keçmiş Sovet İttifaqı ölkələrində və bütün dünyada fəaliyyəti Almaniyaya qarşı Yəhudi Maddi İddiaları Konfransı, Ümumdünya Sionist Təşkilatı, Genesis Philanthropic Group, Nativ Service, Yəhudi Milli Fondu “Keren Kayemet Le” tərəfindən dəstəklənir.
“Limmud”un ən yaxşı ənənələrinə uyğun olaraq, tədbir Limmud FSU-nun icraçı direktoru Nataşa Çeçik, Əməliyyatlar üzrə Direktor Qabi Fərbərov və Layihə Koordinatoru Sara Allahverdiyevanın rəhbərlik etdiyi yerli liderlər və könüllülər komandası sayəsində mümkün olmuşdur.
